Fietsprofessor: ‘Fietser heeft meer ruimte nodig’

Fietsen we binnenkort allemaal elektrisch? Gaan we steeds sneller rijden terwijl we minder trappen? En is dat eigenlijk wel veilig? We vroegen fietsprofessor Arend Schwab, Rotterdammer en onderzoeker aan de TU Delft, hoe hij de toekomst van het fietsen ziet.

“De fiets is een bijzonder comfortabel en praktisch vervoermiddel, zeker in de grote stad. Je komt snel waar je moet zijn, bent niet of nauwelijks afhankelijk van anderen en vervuilt niets. Met een beetje conditie, evenwichtsgevoel en een regenpak kom je een heel eind.”

“We zien ook dat er steeds meer mogelijkheden komen voor fietsen en dus steeds meer fietsers. De gewone fiets moet het fietspad delen met de elektrische fiets, mechanische en elektrische bakfietsen en tegenwoordig zelfs met fietskarren met een dak erop van de pakjesdienst. Dat is een probleem. De fiets gaat zo aan zijn eigen succes ten onder, want het is te druk op het fietspad.”

Niet meer de berm in

“Ik ben er dan ook voor om de fietser meer ruimte te geven. Letterlijk en figuurlijk. Waarom gaan in de spits de stoplichten voor fietsers korter op groen als het autoverkeer dreigt vast te lopen? Waarom is de auto leidend? Heb je als fietser minder rechten omdat je maar twee wielen hebt? Of zou je misschien juist meer rechten moeten hebben dan de automobilist, omdat jij vervoer kiest dat voor jezelf en voor het klimaat gezonder is?”

“Dat zijn interessante dingen om over na te denken. Het letterlijk geven van meer ruimte aan de fietser is minstens zo belangrijk. Hoe meer ruimte je hebt, hoe minder ongelukken er gebeuren. Het zijn de verschillen in snelheden gecombineerd met de steeds grotere drukte op de fietspaden waar je ongelukken van krijgt. Dat verhelp je onder meer door paden te verbreden. Maar in de stad is er een tekort aan ruimte. Daar heb je andere oplossingen nodig.”

“Eigenlijk is Rotterdam daar ook al mee bezig hoor. Steeds meer fietspaden zijn ingericht op tweerichtingsverkeer. Er zijn straten waar de auto ondergeschikt is aan de fiets. Je krijgt als fietser bij steeds meer stoplichten een soort groene golf en tips over de beste route. En op een prominente plek als de Coolsingel heeft de fietser heel duidelijk extra ruimte gekregen ten koste van de auto. Dat is een mooi statement. Tegelijkertijd worden er ook nog wel kansen gemist. Bij de herinrichting van de Meent en de Binnenweg bijvoorbeeld is het er voor de fietser niet overzichtelijker op geworden.”

Wiebelig

“Ik denk dat je wel kan zeggen dat fietsen de toekomst heeft. Zeker als we het qua infrastructuur nog veiliger en comfortabeler maken. Of de fiets zelf ook veiliger kan? Jazeker! En dan heb ik het niet over elektrische fietsen, die hebben ten onrechte een slechte naam. Ik heb het eerder over aanpassingen als een spiegel op je stuur als je niet goed meer achterom kunt kijken.”

“Een mooie ontwikkeling waar we in Delft mee bezig zijn geweest, is een techniek om fietsen te stabiliseren. Als je ouder wordt, wordt je evenwichtsgevoel slechter. Je gaat dan steeds wiebeliger fietsen, en daar komen ongelukken van. We hebben nu een systeem bedacht waarmee je fiets meteen gestabiliseerd wordt als je wankelt. Zo fiets je zekerder en veiliger. Dat verwacht ik binnenkort wel op de markt. We zijn nu in samenwerking met fietsfabrikanten bezig om de techniek verder te ontwikkelen.”

“Weet je, als je het statistisch bekijkt kan je na je 65e beter niet meer fietsen, vanwege het risico dat je valt en iets breekt. Maar de mentale winst van blijven bewegen, de deur uit gaan en de vrijheid hebben om van a naar b te komen, die is groot. Dus ik zou zeggen: veilig en bewust lekker blijven fietsen! Nu en in de toekomst.”

Ook wat onzeker op de fiets, met de volle fietspaden en snelle elektrische fietsen? Kijk eens op de website van het programma Doortrappen voor tips en verhalen van andere fietsers.